|
|
4o Λύκειο Πύργου |
·
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΘΩΜΑΣ ·
ΣΤΑΜΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ·
ΠΕΤΖΟΥΡΗΣ ΜΑΡΙΛΟΣ |
|
Βιοσταθεροποίηση (λιπασματοποίηση)
Είναι η αναερόβια αποσύνθεση των οργανικών υλικών των απορριμμάτων κάτω από
ελεγχόμενες συνθήκες, μέχρι την παραγωγή βιοχημικώς σταθερού προϊόντος, του
εδαφοβελτιωτικού κομπόστ (compost - ΕΒ). Μετά την παραγωγή του το ΕΒ
χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια φυτών. Η πιο αποτελεσματική συμβολή στη
λύση του προβλήματος της διάθεσης των απορριμμάτων είναι η μείωση του όγκου των
απορριμμάτων που οδηγούνται στις χωματερές.
Προϋποθέτει τη
μηχανική διαλογή των απορριμμάτων για απομάκρυνση των μη οργανικών υλικών από
τα οποία όσα δεν είναι ανακυκλώσιμα πρέπει να διατεθούν με υγειονομική ταφή.
Το
βασικό πλεονέκτημα της λιπασματοποίησης είναι ότι ανακτάται το οργανικό μέρος
των απορριμμάτων και μετατρέπεται σε χρήσιμο ΕΒ. Με εκτεταμένα προγράμματα
λιπασματοποίησης στην Ελλάδα μπορεί να μειωθεί σημαντικά ο όγκος των
απορριμμάτων που καταλήγει στους χώρους τελικής διάθεσης, αφού το 55% των
Ελληνικών απορριμμάτων είναι οργανικά. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι μπορεί να
γίνεται μαζί με άλλα προγράμματα ανακύκλωσης.
Στα
μειονεκτήματα περιλαμβάνονται ο μεγάλος χρόνος παραμονής στη μονάδα ζύμωσης,
ενδεχόμενα προβλήματα δυσοσμίας στην περιοχή από κακή λειτουργία, το σχετικά
υψηλό κόστος επένδυσης και οι δυσκολίες εξεύρεσης αγοράς του ΕΒ.
Στη χώρα μας
εφαρμόζεται η μέθοδος της εναπόθεσης των απορριμμάτων. Η υγειονομική ταφή είναι
περιορισμένη. Οι συγκεκριμένοι χώροι για την εναπόθεση των απορριμμάτων είναι
πολλές φορές ακατάλληλοι ή δεν έχουν την κατάλληλη υποδομή, ενώ συνήθως δεν
εφαρμόζονται οι προδιαγραφές για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η πιο
αποτελεσματική συμβολή στη λύση του προβλήματος της διάθεσης των απορριμμάτων
είναι η μείωση του όγκου των απορριμμάτων που οδηγούνται στις χωματερές.
Ανάμεσα στα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για το σκοπό αυτό είναι η
ανακύκλωση χρήσιμων υλικών που περιέχονται σε αυτά.
Τι είναι η οικιακή κομποστοποίηση;
Κομποστοποίηση είναι η φυσική διαδικασία κατά την οποία τα
οργανικά απόβλητα (φρούτα, λαχανικά, φύλλα, κλαδέματα κ.α.) μετατρέπονται σε ένα
πλούσιο οργανικό μίγμα που λειτουργεί ως εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα. Αυτή η
διαδικασία μπορεί ναγίνει πολύ εύκολα σ’ ένα κήπο με τη χρήση ενός απλού κάδου
κομποστοποίησης. Μέσα στον κάδο συγκεντρώνουμε τα οργανικά και αφήνουμε τη φύση
να κάνει τη δουλειά της. Τα οργανικά οικιακά απόβλητα αποτελούν περίπου το
40-60% του συνόλου των αποβλήτων που παράγουμε στο σπίτι μας. Από αυτά το 70%
περίπου είναι κομποστοποιήσιμα. Αυτό σημαίνει ότι κάνοντας κομποστοποίηση
μπορούμε να μειώσουμε το σύνολο των οικιακών αποβλήτων μας κατά 35% περίπου.
Γιατί να κάνουμε
κομποστοποίηση;
Κάνοντας κομποστοποίηση μειώνουμε τα σκουπίδια που
καταλήγουν στους ΧΥΤΑ. Αυτό έχει πολλαπλά οφέλη:
Μειώνονται οι
συνολικές ποσότητες αποβλήτων που στέλνει ο δήμος μας στο ΧΥΤΑ. Το γεγονός θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των δημοτικών τελών
που πληρώνουμε, αν συνδυαστεί με αλλαγή της πολιτικής χρέωσης των δήμων για την
υγειονομική ταφή των αποβλήτων τους. Προς το παρόν η χρέωση των δήμων γίνεται
ανάλογα με τον πληθυσμό τους, ενώ θα έπρεπε να γίνεται ανάλογα με τις ποσότητες
αποβλήτων που στέλνουν για υγειονομική ταφή. Επιμηκύνεται σημαντικά ο χρόνος ζωής των ΧΥΤΑ,
αφού έτσι θα δέχονται πολύ λιγότερα απόβλητα. Είναι γνωστά τα προβλήματα που
δημιουργούνται όταν πρόκειται να κατασκευασθεί ένας ΧΥΤΑ. Αν δεν βοηθήσουμε
όλοι ενεργά στη μείωση των αποβλήτων, θα χρειάζεται να κατασκευάζονται όλο και
περισσότεροι ΧΥΤΑ. Οι ρυθμοί παραγωγής αποβλήτων αυξάνονται συνεχώς και οι ΧΥΤΑ
γεμίζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Αρκεί να αναφέρουμε ότι οι ποσότητες
αποβλήτων το 1995 σε πανελλήνιο επίπεδο ήταν περίπου 3,5 εκ. τόνους, ενώ το
2004 προσεγγίζαν τους 5 εκ. τόνους.
Προστατεύουμε τον πλανήτη από το
φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τα οργανικά απόβλητα στους ΧΥΤΑ θάβονται και
αποικοδομούνται κάτω από συνθήκες έλλειψης οξυγόνου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα
την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων μεθανίου (CH4), μονοξειδίου του άνθρακα (CO) και
σε λιγότερες ποσότητες υδρόθειο (H2S) κ.α.. Τα αέρια αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό
υπεύθυνα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συνεπώς για την αλλαγή του
κλίματος στη γή, με τις γνωστές για όλους καταστρεπτικές συνέπειες.
Ένα άλλο πρόβλημα στο οποίο δίνει λύση
η κομποστοποίηση των οργανικών αποβλήτων είναι η ερημοποίηση των εδαφών. Η
εντατικοποίηση της καλλιέργειας της γης, σε συνδυασμό με την καταστροφή των
δασών από πυρκαγιές και την εμπορική υπερεκμετάλλευσή τους, έχουν κάνει τα
εδάφη πολύ φτωχά σε οργανική ύλη. Η διάβρωσή τους είναι το επόμενο βήμα πριν
την τελική ερημοποίηση. Η «λύση» για τη συνέχιση της καλλιέργειας
της γης είναι η υπερβολική χρήση λιπασμάτων που έχει πολλαπλές αρνητικές
επιπτώσεις στα νερά, στην πανίδα και φυσικά στον άνθρωπο. Το κομπόστ, δηλαδή το
προϊόν της κομποστοποίησης, επιστρέφει στο έδαφος της απαραίτητες για τη
γονιμότητά του οργανικές και ανόργανες ουσίες.
Υπάρχουν προβλήματα
στην κομποστοποίηση;
Το πιο σημαντικό
πρόβλημα της κομποστοποίησης είναι ότι... δεν την κάνουμε πράξη!
Αυτό το πρόβλημα προσπαθεί να λύσει η
Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η κομποστοποίηση σε
οικιακό αλλά και σε δημοτικό / κοινοτικό επίπεδο έχει προχωρήσει εδώ και
χρόνια. Είναι, με λίγα λόγια, δοκιμασμένη μέθοδος διαχείρισης των αποβλήτων που
θα λέγαμε ότι επιβάλλεται πλέον να γίνει θεσμός και στην Ελλάδα, δεδομένου του
υψηλού ποσοστού οργανικών στα απόβλητά μας, εξαιτίας της μεσογειακής διατροφής
μας.
Προς αυτή την κατεύθυνση οδηγεί και η εθνική
στρατηγική για τη μείωση της διάθεσης των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων
στους ΧΥΤΑ, η οποία είναι νόμος του κράτους (Κ.Υ.Α. 29407/3508 Αρ. Φύλλου
1572-16/12/2002 ‘ Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων. ’) και
προβλέπει ότι:
α) Μέχρι την 16η Ιουλίου 2010 τα βιοαποδομήσιμα αστικά
απόβλητα που προορίζονται για ΧΥΤΑ πρέπει να μειωθούν στο 75% της συνολικής
(κατά βάρος) ποσότητας των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που είχαν παραχθεί
το 1995 ή το τελευταίο προ του 1995 έτος για το οποίο υπάρχουν τυποποιημένα
στοιχεία της Eurostat.
β) Μέχρι την 16η Ιουλίου 2013 τα βιοαποδομήσιμα
αστικά απόβλητα που προορίζονται για ΧΥΤΑ πρέπει να μειωθούν στο 50% της
συνολικής (κατά βάρος) ποσότητας των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που
είχαν παραχθεί το 1995 ή το τελευταίο προ του 1995 έτος για το οποίο υπάρχουν
τυποποιημένα στοιχεία της Eurostat.
γ) Μέχρι την 16η Ιουλίου 2020 τα βιοαποδομήσιμα
αστικά απόβλητα που προορίζονται για ΧΥΤΑ πρέπει να μειωθούν στο 35% της
συνολικής (κατά βάρος) ποσότητας των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων που
είχαν παραχθεί το 1995 ή το τελευταίο προ του 1995 έτος για το οποίο υπάρχουν
τυποποιημένα στοιχεία της Eurostat.
Όπως φαίνεται είναι αναγκαία η δραστηριοποίηση της
τοπικής αυτοδιοίκησης προς αυτή την κατεύθυνση αλλά είναι και χρέος των πολιτών
με δικές τους πρωτοβουλίες να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Πως θα κάνω
κομποστοποίηση;
Δεχόμαστε σχεδόν καθημερινά τηλεφωνήματα από
πολίτες που ενδιαφέρονται να ξεκινήσουν την οικιακή κομποστοποίηση. Η αναζήτηση
προμηθευτή κάδων κομποστοποίησης είναι ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα και στη
συνέχεια έπονται αυτά που αφορούν τη διαδικασία αυτή καθαυτή. Η Οικολογική
Εταιρεία Ανακύκλωσης θέλει να προωθήσει την παραγωγή κάδων κομποστοποίησης στην
Ελλάδα έτσι ώστε το κόστος τους να πέσει σημαντικά και να γίνει προσιτό σε
όλους. Αυτό το άρθρο αποτελεί κάλεσμα όλων των ενδιαφερομένων και αποσκοπεί στη
συλλογή ενός μεγάλου αριθμού υποψηφίων αγοραστών κάδων κομποστοποίησης. Με
αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε χαμηλές τιμές των κάδων και
βέβαια πιο εύκολη προώθηση της ιδέας και της πρακτικής της κομποστοποίησης.
Τα σκουπίδια
που παράγουμε σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες δεν είναι μόνο η σκοτεινή πλευρά
ενός καταναλωτικού τρόπου ζωής. Αν για λίγο μπορέσουμε να ξεφύγουμε από
συνήθειες που έχουν κυριαρχήσει στο επίπεδο της καθημερινότητας, από ιδέες που
συγκροτούν τον φανταστικό κόσμο μας, από κυρίαρχες τεχνικές και τεχνολογικές
επιλογές, από τις σημερινές οικονομικές και πολιτικές προτεραιότητες θα
συνειδητοποιήσουμε κάτι πολύ απλό αλλά και ταυτόχρονα συγκλονιστικό:τα
σκουπίδια μέσα από μια διαφορετική προσέγγιση είναι ουσιαστικά πηγή πρώτων
υλών, πηγή ενέργειας. Ίσως αυτό αρχίζει να συνειδητοποιείται σε σχέση με υλικά
όπως το χαρτί, το αλουμίνιο κλπ.
Όμως μέσα στα σκουπίδια το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ελλάδα είναι οργανικά υλικά.
Αυτά είναι θρεπτικά υλικά τα οποία τα έχουμε αφαιρέσει από τη φύση, μειώνοντας
τη γονιμότητα του εδάφους. Όταν όλα τα υλικά αυτά τα κλείνουμε γερά μέσα σε
πλαστικές σακούλες και τα πετάμε στις χωματερές ή και τα καίμε σπάμε έναν από
τους πιο σημαντικούς κύκλους που υπάρχουν στη φύση:την επιστροφή των υλικών
αυτών στη γη με τη μετατροπή τους σε λίπασμα για τον νέο κύκλο της ζωής-θανάτου-
ζωής. Τα φύλλα για εκατομμύρια χρόνια μετατρέπονται σε λίπασμα όταν πέσουν στο
έδαφος, το φθινόπωρο, ώστε τα φυτά μπορούν να ξαναπετάξουν φύλλα, άνθη,
καρπούς. Χωρίς αυτή την αένεη ανακύκλωση στη φύση η ζωή θα είχε εξαφανιστεί
πολύ πριν εμφανιστεί ο άνθρωπος.
Επίσης πετώντας όλες αυτές τις πλαστικές σακούλες στις χωματερές ο χώρος αυτός
καταβροχθίζεται γρηγορότερα από ότι περίμενε κανείς, εξαιτίας της ανησυχητικής
αύξησης του όγκου των απορριμμάτων που προέκυψε από τον πλούτο και την
ανάπτυξη.
Έτσι λοιπόν σήμερα παντού δοκιμάζονται, εφαρμόζονται, αλλάζουν, προσαρμόζονται,
συγκρούονται προγράμματα και τεχνικές αξιοποίησης των οργανικών υλικών μέσα από
τα σκουπίδια, αυτό που ονομάζεται κομποστοποίηση ή «λιπασματοποίηση».
|
ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟIΗΣΗ |
||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||